آشنایی با صندوق کودکان ملل متحد که اختصاراً یونیسف نامیده می شود
این سازمان با این اعتقاد تاسیس شد که : حمایت و توجه به کودکان اساس پیشرفت بشر است و توجه کافی در سنین کودکی باعث پایه گذاری شخصیت محکمتری برای آینده افراد است؛
و با این هدف که : بر موانعی چون فقر، خشونت، مرض و تبعیض در مسیر زندگی کودکان غلبه کند.
اکنون نیز با تکیه بر اعتبار جهانی اش سعی دارد به اصلاحات و عقاید جدید جامه عمل بپوشاند و با کمک و همیاری، شرایطی فراهم آورد که هر کودک بتواند زندگی اش را به خوبی شروع کند. برای دستیابی به اهداف فوق بیش از ۷۰۰۰ نفر در ۱۵۷ کشور مختلف مشغول فعالیت هستند.
این سازمان یونیسف است : صندوق کودکان سازمان ملل متحد.
انقلاب صنعتی و دوران جدید که مشخصه ویژه‌اش عقلانیت و علم محوری است، علی‌رغم تمام ارمغان‌هائی که برای بشریت همراه داشت وباعث رفاه، آگاهی و تجربه در نوع آدمی شد. لیکن سر منشأ بسیاری از بلایا و مصیبت‌ها نیز شد، چرا که از یک طرف، ثمرات این فرآیند فقط نصیب عده محدودی شد، و از طرف دیگر زیاده خواهی عده‌ای، دنیا را به سمت آشوب و بی‌سرو سامانی کشاند.بروز دو جنگ جهانی اول و دوم یکی از اثرات نامطلوب این پدیده بود که باعث آوارگی میلیون‌ها انسان از جمله کودکان شد.از طرفی دیگر وضعیت فقر و رفاه اکثر ملل به نحوی بود که نیاز به کار کودکان داشتند و از وضعیت بهداشتی نامطلوب رنج می‌بردند. این وضعیت به‌خصوص در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ قرن بیستم به شکل بسیار نگران کننده‌ای تبدیل شد.بیگار، استثمار سوء استفاده، فقر، بی‌سرپرستی، و نابه‌هنجاری‌های دیگر از معضلات اجتماعی گروه سنی کودکان بود، که سبب تهدید سلامت اجتماعی کودکان و نسل‌های آینده می‌شد. در این شرایط سازمان ملل متحد که اولین سال‌های عمر خود را تجربه می‌کرد، برای رسیدگی به وضعیت کودکان صندوق کمک به کودکان سازمان ملل متحد را به‌وجود آورد که اختصاراً یونیسف نامیده شد. این صندوق اینک با عضویت اکثریت کشورهای جهان خدمات فراوانی به جامعه بشری ارایه داده و سبب بهبود ساخص‌های اجتماعی مربوط به کودکان در همه جهان به‌ویژه کشورهای در حال توسعه گردیده است. این نوشتار کوتاه برای شناخت وظایف و عملکرد یونیسف تنظیم شده است.● تاریخچه یونیسف
این سازمان توسط مجمع عمومی ملل متحد در ۱۱ دسامبر سال ۱۹۴۶ تاسیس شد و در ابتدا به عنوان صندوق بین المللی نیاز های ضروری کودکان شناخته شده بود. یونیسف برای انجام تعهداتش سه دوره مختلف را انتخاب کرد :
در سال های بعد از جنگ ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۰ با اعلام مرحله اول پروژه اش با عنوان : “احتیاجات ضروری” که در حقیقت عملیاتی سریع برای رساندن غذا، پوشاک و مایحتاج اولیه جهت حفظ سلامت کودکان سراسر دنیا، خصوصاً اروپا بود، کار خود را آغاز کرد.
با هزینه ای حدود ۱۱۲ میلیون دلار فعالیت های زیر را انجام داد : پخش پوشاک بین ۵ میلیون کودک در ۱۲ کشور جهان؛ واکسینه کردن ۸ میلیون کودک در برابر مرض سل و فراهم کردن غذای کمکی روزانه برای میلیون ها کودک در اروپا ، که یکی از بزرگترین فعالیت هایش به شمار می رود.
در طول سال های ۱۹۵۱تا ۱۹۶۰یونیسف به فعالیت های قبلی ادامه داد و هم زمان در جهت رسیدن به اهداف بلند مدت نیز برنامه ریزی کرد. برای حفظ سلامت کودکان، سلسله عملیاتی بر علیه بیماری های سل، جذام، مالاریا و بیماری های عفونی انجام داد. قوانینی برای بهداشت محیط وضع کرد و افراد را به شرکت در کلاس های آموزش پرستاری و مراقبت از سلامت کودکان تشویق کرد.
به منظور بالا بردن استاندارد تغذیه کودکان، یونیسف به کشورها کمک کرد تا مواد غذایی دارای پروتئین بالا را با قیمت ارزان پخش کنند.
به منظور تامین رفاه اجتماعی کودکان، کلاس های آموزشی تربیت فرزندان و بهبود وضع خانوادگی را برای مادران تشکیل داد. مراکز نگهداری روزانه از کودکان، مراکز مشاوره خانواده و کانون نوجوانان را تاسیس کرد. برای کارهای فوق مبلغ ۱۵۰ میلیون دلار هزینه شد.
در سال های ۱۹۶۱ تا ۱۹۷۰ یونیسف سیاتش را با اتخاذ تصمیم کمک به کودکان ملیت های مختلف برای پیشرفت ملت ها، گسترش داد. این بخش از پروژه ” اهداف کشوری” نام گرفت. از این مرحله به بعد یونیسف بر طبق نیازهای طبقه بندی شده برای کودکان در هر ملیت اقداماتش را تکمیل کرد.
در این مرحله طبیعتاً یونیسف علاوه بر نیازهای مادی درگیر احتیاجات و مشکلات ذهنی، روانی و شغلی کودکان نیز شد. بنابراین کمک هایی در زمینه آموزش معلمان و اصلاح برنامه های تعلیم و تربیت، اختصاص مبلغی برای آموزش مهارتهای کاربردی و استفاده از تکنولوژی جدید انجام داد. در این دهه هزینه ای بالغ بر ۳۰۰ میلیون دلار مصرف شد.
به طور خلاصه، پروژه های یونیسف چشم اندازی از آینده یک کودک است، هر کودک فردی است که در آینده باعث بوجود آمدن “تغییرات اقتصادی و اجتماعی” خواهد شد.
در دهه هفتاد، یونیسف اقداماتش را با دولت ها هماهنگ کرده و سعی در بالا بردن کیفیت زندگی کودکان ملت های در حال توسعه داشت و تا سال ۱۹۷۵ سالیانه مبلغ ۱۰۰ میلیون دلار را برای این هدف تخصیص داد. به علاوه از شرکت های بین المللی و چندملیتی نیز تقاضای حمایت و کمک کرد.
هر چند که آمار موجود در ارتباط با تاریخچه فعالیتهای یونیسف تنها بیانگر بخش کوچکی از اقدامات مفید انجام شده توسط این سازمان است، اما به هر حال اشاره ای است به اهداف نهایی سازمان.
صندوق کودکان ملل متحد که اختصاراً یونیسف نامیده می‌شود در سال ۱۹۴۶ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد به‌وجود آمد این صندوق به توصیه شوراء اجتماعی اقتصادی برای ارائه کمک‌های اضطراری به کودکان و نوجوانان قربانی مصایب جنگ جهانی دوم، طبق ماده ۵۵ قانون اساسی به‌وجود آمد.چند سال بعد مجمع عمومی سازمان ملل متحد، مأموریت یونیسف را به‌صورت آزمایشی برای پاسخ‌گوئی به نیازهای اجتماعی، اقتصادی و روانی میلیون‌ها کودک بی‌سرپرست به‌ویژه در کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه، تعدیل کرد.در اکتبر ۱۹۵۳، مجمع عمومی تصمیم گرفت یونیسف به‌عنوان بازوی دائمی سازمان ملل متحد کار خود را ادامه دهد، و نام آن‌را به صندوق کودکان سازمان ملل متحد تغییر داد، اگرچه علامت اختصاری و شناخته شده یونیسف را حفظ کرد.امروزه صندوق کودکان سازمان ملل متحد، به‌عنوان یکی از ارکان فرعی مجمع عمومی سازمان ملل متحد در بیش از ۱۵۰ کشور جهان، ارایه خدمات فرهنگی، اجتماعی خود را ادامه می‌دهد.● هدف یونیسفاهداف یونیسف نیز باید زیر مجموعه‌ای از اهداف مجمع عمومی سازمان ملل متحد باشد. منتهی با این پیش شرط که دایره خدمات آن به گروه سنی محدودتر که کودکان هستند، تحدید می‌گردد.این نکته یادآوری گردید که شرایط جنگ جهانی دوم و اوضاع نامطلوب میلیون‌ها کودکی که مستقیماً از اثرات این چنگ ضربات روحی و روانی و بهداشتی ویرانگری دیدند سبب تشکیل یونیسف گردید.
هدف یونیسف بهبود وضعیت این کودکان است، ولی این هدف مربوط به سال‌های نخست بعد از جنگ جهانی دوم و اغلب کشورهای اروپائی و آسیائی و آفریقائی بود که از این جنگ صدماتی دیدند.به‌ویژه کشورهای در حال توسعه را نیز در بر گرفت. در حال حاضر می‌توان اهداف یونیسف را در این موارد مهم بیان کرد: الف) کمک به بهداشت و یا گسترش بهداشت کودکان به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه.ب) کمک به بهبود وضعیت رفاهی کودکان.ج) جلوگیری از استثمار و یا بیگاری کودکان.د) پائین آوردن سطح مرگ و میر کودکان.ه) دفاع از حقوق کودکان و پیشگیری از کودک آزاری در قالب دفاع از حقوق بشر.● زمینه فعالیتهای یونیسفیونیسف موفق شده است که چارچوبی برای حمایت و دفاع از کودکان فراهم نموده و در جهت شناسائی نیازهای آنها اقداماتی انجام دهد. لذا یونیسف، طرح‌های ملی دولت‌ها را از جهت تأثیر آن طرح‌ها بر میزان تندرستی و میزان مرگ و میر کودکان مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد.یونیسف با توجه به منابع مالی و تجهیزات خود، امکانات و ابزاری که دولت‌ها برای کنترل و پیشگیری یا مهار بیماری‌ها و بهبود تغذیه و یا تأسیس مراکز بهداشتی ـ درمانی نیاز دارند را تأمین می‌کند.همچنین هزینه آموزش معلمان، متخصصان تغذیه، مددکاران بهداشت، به‌ویژه برای فعالیت آنها در جوامع بومی خودشان را پرداخت می‌کند.● یونیسف در سال ۱۹۷۶ استراتژی متکی بر جامعه را به‌منظور پاسخ‌گوئی به نیاز میلیون‌ها کودک در جهان در حال توسعه که حتی از ابتدائی‌ترین امکانان بهداشتی، خدمات تغذیه‌ای و آموزش و پرورش محروم‌اند، اتخاذ کرد.از دید کارشناسان، این راه مؤثر، علمی و ارزان می‌باشد. به این منظور یونیسف بهورزان محلی را برای ارائه خدمات در زمینه مراقبت‌های بهداشتی، تغذیه، آب آشامیدنی سالم، آموزش و پرورش و نیز آموزش مادران و حمایت‌های دیگر از زنان و کودکان آموزش می‌دهد.این صندوق همچنان، در زمینه تغذیه نوزاد از شیر مادر و تشویق مادر با سازمان بهداشت جهانی همکاری‌های نزدیکی داشته است.از دیگر زمینه‌های مهم فعالیت یونیسف، اجراء گسترده برنامه واکسیناسیون کودکان جهان بود که تا سال ۱۹۹۰ علیه ۶ بیماری اصلی کودک سرخک، دیفتری، سیاه سرفه، کزاز، سل و فلج اطفال انجام شد.
یونیسف با همکاری سازمان بهداشت جهانی این پروژه را به انجام رسانده است.سایر زمینه‌های فعالیت یونیسف را می‌توان بهداشت مادر و کودک، آموزش و پرورش و رفاه اجتماعی کودکان یاد کرد. یونیسف به تقاضای دولت‌ها برای بهبود وضعیت کودکان ملل جهان به‌ویژه کشورهای در حال توسعه و یا توسعه نیافته، با تأکید بر کشورهای فقیر و توسعه نیافته‌تر، بدون توجه به نژاد، مذهب و جنبش، به آنها یاری می‌رساند.● ساختار تشکیلاتی یونیسفیونیسف از ارکان فرعی مجمع عمومی است که دارای وضعیت حقوق نیمه مستقل در نظام ملل متحد می‌باشد. این صندوق دارای سه رکن عمده می‌باشند. این صندوق دارای سه رکن عمده می‌باشند که عبارتند از:۱) هیئت اجرائی۲) دبیرخانه۳) دفاتر منطقه‌ایهیئت اجرائی که سیاست و خط مشی یونیسف را تعیین می‌کند و در مورد برنامه‌ها و مخارج یونیسف تصمیم‌گیری می‌کند، باید پاسخگوی اقدامات خود در برابر شورای اقتصادی ـ اجتماعی مجمع عمومی باشد.هیئت اجرائی دارای ۴۱ عضو می‌باشد که برحسب توزیع جغرافیائی و نمایندگی کشورهای اصلی اهداء کننده و دریافت کننده کمک از سوی شورای اقتصادی ـ اجتماعی برای یک دوره سه ساله انتخاب می‌شوند.معمولاً این دوره‌ها از اول اوت سال انتخاب آغاز شده و در ۳۱ ژوئیه سه سال بعد پایان می‌پذیرد، توزیع کرسی‌های هیئت اجرائی به شرح ذیل است:ـ کشورهای آفریقائی ۹ کرسیـ کشورهای آسیائی و یوگسلاوی ۹ کرسیـ کشورهای اروپائی شرقی ۴ کرسیـ کشورهای آمریکائی لاتین ۶ کرسیـ کشورهای اروپای غربی و سایر کشورها ۱۲ کرسی یک کرسی دیگر هر سه سال یک بار به تناوب بین گروه‌های فوق توزیع می‌گردد.مدیر اجرائی نیز مسئول دبیرخانه یونیسف می‌باشد، وی مسئول اداره یونیسف بوده و از سوی دبیر کل سازمان ملل متحد و با مشورت هیئت اجرائی منصوب می‌گردد.
دفاتر منطقه‌ای وظیفه دارند که اهداف یونیسف را در هر منطقه عملی کنند. دفاتر یونیسف عبارت‌اند از:الف) دفاتر منطقه‌ای یونیسف برای آفریقای شرقی و جنوبی (نایروبی - کنیا)ب) دفاتر منطقه‌ای یونیسف آفریقای مرکزی و غربی (ابی‌جان - ساحل‌عاج)ج) دفاتر منطقه‌ای یونیسف آمریکائی (بوگوتا ـ کلمبیا)د) دفاتر منطقه‌ای یونیسف آسیای شرقی، پاکستان (بانکوک ـ تایلند)هـ) دفاتر منطقه‌ای یونیسف خاورمیانه و آفریقای شمالی (امارات - اردن)و) دفاتر منطقه‌ای یونیسف جنوب آسیای مرکزی (دهلی نو - هندوستان)مقر یونیسف در نیویورک می‌باشد، علاوه بر آن دارای دفاتری در ژنو، کپنهاک، سیدنی و توکیو نیز می‌باشد.● منابع مالی و درآمدهای یونیسف درآمدهای یونیسف تماماً از کمک‌های داوطلبانه دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و بین‌الدولتی و سازمان‌های غیر‌دولتی و افراد تأمین می‌شود.حدود سه چهارم این منابع را دولت‌های عضو تأمین می‌کنند و بقیه از طریق منابع غیر دولتی از قبیل سازمان‌های غیر دولتی و فروش کارت‌های تبریک و سایر تولیدات یونیسف تأمین می‌شود.بیشتر کمک‌های دریافتی برای پرداخت هزینه‌های برنامه‌های یونیسف مصرف می‌شود و بقیه صرف اجراء طرح‌های مصوب می‌شود. کمترین سهم از این درآمدها به کمک‌های اضطراری و فوری یونیسف به کودکان آسیب دیده از زلزله، سیل و جنگ هزینه می‌شود.اصولاً در مقابل هر دلار کمک یونیسف به اجرائی این برنامه‌ها دولت دریافت کننده کمک مؤظف است مبلغی مساوی با همان به یونیسف پرداخت کند. دلیل این امر به این مسئله بر می‌گردد که یونیسف معتقد است مسئولیت مراقبت اولیه از کودکان از سوی دولت‌های مربوطه می‌باشد. میزان کمک هر دولت توسط شورای اجرائی یونیسف تعیین می‌شود.
خلاصه ای از آخرین آمار فعالیت های انجام شده این سازمان به شرح زیر است :• ۷۱ میلیون کودک مورد آزمایش تراخم قرار گرفتند و از این تعداد ۴۳ میلیون درمان شدند.• ۴۲۵ میلیون کودک از لحاظ ابتلا به بیماری های عفونی آزمایش شدند و از این تعداد نیز ۲۳ میلیون معالجه شدند.• ۴۰۰ میلیون کودک در مقابل بیماری سل واکسینه شدند و میلیون ها کودک از ابتلا به بیماری مالاریا در امان ماندند.• ۴۱۵ هزار کودک مبتلا به بیماری جذام درمان شده و از مراکز مربوطه مرخص شدند.• ۱۲ هزار مرکز درمان در روستاها و هزاران بخش زایمان در ۸۵ کشور مختلف بنا شد.• کمک هایی جهت احداث ۲۵۰۰ مرکز آموزش معلمان، ۵۶ هزار مدرسه ابتدایی و راهنمایی، ۹۶۵ مرکز کارآموزی و ۶۰۰ مرکز برای آموزش تغذیه صحیح به پرسنل، انجام شده است.• امکانات و تجهیزات لازم برای راه اندازی ۴۰۰۰مرکز تغذیه و ۹۰۰۰ فضای سبز فراهم شده است.• ۲۵۰۰ مرکز نگهداری روزانه، ۳۰۰ کانون مخصوص بانوان و ۳۵۰۰ انجمن تاسیس شده.• غذای کمکی و پوشاک بین میلیون ها کودک توزیع شده و کمک های ضروری برای صدها هزار کودک قربانی در سیل، زلزله و حوادث طبیعی دیگر که احتمال وقوع آنها وجود دارد، فراهم شده است.● عملکرد یونیسف در ایرانجمهوری اسلامی ایران از جمله اعضاء یونیسف است که دیرتر از سایرین به این صندوق پیوست کشور ایران در سال ۱۳۶۲ هـ.ش (۱۹۸۳) عضو این صندوق شد. همکاری یونیسف با وزارت بهداشتی و درمان، در ارتباط با طرح واکسیناسیون عمومی و مبارزه با بیماری‌های اسهال متمرکز بوده است.در این دوره همکاری یونیسف به‌صورت ارائه خدمات مشاوره‌ای از طریق کارشناسان فعالیتهای آموزشی، تهیه تجهیزات و حمایت مالی از طرح‌های دولت بوده است.مهمترین اقدامات یونیسف در ایران کاهش میزان مرگ‌ومیر کودکان است. در سال ۱۹۸۸ سه محور مهم شروع شد که این اقدامات عبارت است از: ۱) تشریع دو برنامه واکسیناسیون در استان‌هائی که سطح واکسیناسیون در آنها پائین است.۲) تسریع آموزش ماماهای دوره دیده.۳) سازماندهی مبارزه ملی با بیماری‌های اسهالی از طریق مایه درمانی خوراکی.سایر اقدامات یونیسف در ایران در دهه ۱۹۹۰ را می‌توان به این شرح ذکر کرد:۱) ادامه حمایت از طرح واکسیناسیون همگانی و گسترش پوشش طرح مزبور در مناطقی که نیاز بیشتری به این حمایت دارند.۲) مشارکت در بازسازی سیستم‌ها و مراکز بهداشتی و مراکز آموزش بهورزی در مناطق جنگ زده.۳) کمک به پناهندگان افغانی مقیم ایران و ارایه خدمات به مادران و کودکان افغانی.۴) ارایه کمک‌های اضطراری به زلزله زدگان ۳۰ خرداد ۱۳۶۹ در استان‌های زنجان و گیلان.۵) فعالیتهای حمایتی در زمینه برنامه‌ریزی ایمنی دوران بارداری و تنظیم خانواده.۶) آموزش بهداشت در مورد بیماری ایدز و همکاری با وزارت بهداشت در افزایش آگاهی عمومی.۷) وارد کردن پیام‌های بهداشتی در کتاب‌های دوره نهضت سوادآموزی در اثر ترغیب و تشویق مداوم یونیسف.۸) فعالیتهای تبلیغی درباره کنفرانس سران برای کودکان و تشویق مقامات ایرانی جهت پیوستن به کنوانسیون حقوق کودک.۹) حمایت از برنامه‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در زمینه کنترل بیماری‌های حاد تنفسی از طریق ارایه کمک‌های فنی و تهیه مطالب کمک آموزشی.
منبع:سايت پزشكان بدون مرز
